Tokarki są narzędziami powszechnie wykorzystywanymi podczas mechanicznej obróbki skrawaniem. Można z nich korzystać podczas pracy z drewnem lub metalem, można je zastosować do obróbki przedmiotów z tworzyw sztucznych.
Najtańsze tokarki pozwalają na podstawową obróbkę, jednak z modelami najnowszej generacji możesz popuścić wodze fantazji i zmierzyć się w bardziej wymagającymi zadaniami. Chcesz zaopatrzyć się w taki sprzęt? Sprawdź, jakie rodzaje tokarek pojawiają się w sklepach i zapoznaj się z najważniejszymi informacjami na ich temat. Nasz przewodnik pomoże ci dokonać najlepszego wyboru!
Spis treści
Wprowadzenie do tokarek
Od momentu, w którym człowiek zaczął tworzyć broń i przedmioty codziennego użytku, wielkim wyzwaniem stało się doskonalenie narzędzi pozwalających na sprawną obróbkę różnych materiałów. Prymitywne narzędzia przez wieki zmieniały swój charakter, z a czasem zaczęły przekształcać się we wszechstronne urządzenia.
Pierwsze tokarki pojawiły się już pod koniec XVIII wieku, a w pierwszej połowie XIX wieku zostały znacznie udoskonalone. Dzięki temu wyrastające niczym grzyby po deszczu fabryki i zakłady przemysłowe mogły pracować szybciej i wydajniej.
Zasady działania tokarki są proste – obrabiany przedmiot (np. pierścień, tuleja czy wałek) obraca się wokół własnej osi w taki sposób, by narzędzia skrawające mogły się po nim przemieszczać w oczekiwany sposób (np. w poprzek lub wzdłuż obrabianego przedmiotu). Taka praca trwa do chwili, w której obrabiany materiał zyska odpowiedni kształt.
Na zdjęciu: Tokarka CNC, Zdjęcie: Sven Daniel / Unsplash
To najprostsza definicja tokarki, choć każdy jej rodzaj rządzi się swymi prawami. Postęp techniczny i produkcja przemysłowa stale się rozwijają, zatem i najważniejsze elementy wyposażenia warsztatów ewoluują. Dziś miejsce prostych tokarek zajmują wyspecjalizowane urządzenia, dzięki którym można realizować nawet te najbardziej wymagające i nietypowe projekty. Z jakimi tokarkami dziś spotkasz się najczęściej?
Rodzaje tokarek
W sklepach z narzędziami znajdziesz różne rodzaje tokarek, a każda z nich ma swoje specyficzne właściwości. Jeśli chcesz dokonać odpowiedniego wyboru, musisz w porę sprawdzić najważniejsze informacje na ten temat.
- Tokarki ręczne
Choć technologia się rozwija, w dalszym ciągu dużą popularnością cieszą się tokarki ręczne. Prosta budowa i uniwersalność to cechy, dzięki którym tokarki ręczne (zwane też manualnymi lub konwencjonalnymi) wciąż są obecne w wielu warsztatach i punktach usługowych. Wbrew pozorom można przy ich wsparciu zrealizować sporo zadań.
- Tokarki półautomatyczne i automatyczne
Kolejną grupą narzędzi są tokarki półautomatyczne i automatyczne. Tego typu tokarki mają sporo zalet, musisz jednak uwzględnić również ich ograniczenia. Proces obrabiania przebiega automatycznie, a człowiek musi jedynie pilnować, by nie skończył się materiał. Szybka i sprawna praca to spora zaleta, jednak z tego typu urządzeń najczęściej korzystają warsztaty nastawione na produkcję seryjną. Kontrola człowieka nad procesem obrabiania jest tu ograniczona, podobnie jak uniwersalność urządzenia. Przy masowej produkcji tokarki te mogą przynieść sporo korzyści, nie sprawdzą się jednak tam, gdzie uniwersalność i kreatywność są podstawą.
- Tokarki CNC (tokarki sterowane numerycznie)
Jeśli cenisz nowoczesne rozwiązania, możesz postawić na bardziej zaawansowane technologie. CNC to nowe możliwości, które pozwalają na większą precyzję pracy. Szybsza obróbka oraz duża uniwersalność to cechy, dzięki którym tokarki z komputerowym sterowaniem urządzeniami numerycznymi zajmują coraz ważniejsze miejsce w budownictwie oraz przemyśle motoryzacyjnym.
- Tokarki karuzelowe
Podczas omawiania rodzajów tokarek, nie można pominąć tokarek karuzelowych – narzędzi odgrywających bardzo ważną rolę w przemyśle ciężkim i zbrojeniowym. Tego typu urządzenia pozwalają na obróbkę niskich elementów o dużej średnicy (do 1100 mm w przypadku tokarek jednostokajowych oraz 3500 mm w przypadku tokarek dwustojakowych).
- Specjalistyczne tokarki
Oprócz wymienionych sprzętów, w sklepach dla zawodowców znajdziesz też tokarki tworzone z myślą o specjalistycznych warsztatach. Wśród takich narzędzi pojawiają się tokarki do drewna (często wykorzystywane w firmach zajmujących się remontami domów, produkcją mebli lub drewnianych elementów dekoracyjnych) oraz tokarki wielowrzecionowe (złożone maszyny dla firm, w których priorytetem jest zwiększanie produkcji).
Tokarki precyzyjne, ciężkie (do obróbki przedmiotów mogących ważyć nawet kilkadziesiąt ton) oraz tokarki kopiarki (pozwalające na kopiowanie brył) – oto kolejne urządzenia dla specjalistów. Tokarki takie pozwalają na wykonywanie konkretnych zadań w konkretnych zakładach pracy, np. w hutach (gdzie mogą się sprawdzić podczas obróbki wlewków).
Na co zwrócić uwagę przy wyborze tokarki?
Znasz już najważniejsze rodzaje tokarek, wiesz, w jakich sytuacjach sprawdzą się one najlepiej. A co z twoimi potrzebami? Jeśli chcesz znaleźć dla siebie idealne narzędzie, musisz skupić się na kilku ważnych kwestiach. Podstawa to zastosowanie tokarki. Im lepiej określisz zakres planowanych prac, tym większa szansa na dopasowanie odpowiednich narzędzi.
Pamiętaj, że duże znaczenie ma też rodzaj obrabianego materiału oraz jego wielkość. Masz zamiar pracować w drewnie? A może wolisz skupić się na metalu? Czy będziesz zajmować się elementami o większej powierzchni, czy chcesz skoncentrować się na mniejszych elementach? Jak ważna jest dla ciebie precyzja i wydajność? Odpowiedzi na te pytania są bardzo ważne. Nie możesz zapominać też o podstawowych kwestiach: budżecie, którym dysponujesz, oraz powierzchnią warsztatu, w którym – oprócz tokarki – musi się zmieścić jeszcze sporo innych narzędzi.
Porady dla kupujących
Jeśli chcesz wybrać dobrą tokarkę, musisz dokładnie określić swoje potrzeby. Jeśli chcesz zacząć przygodę z obróbką drewna, wybierz małą tokarkę do tego materiału. Wolisz pracować z metalem? W takim przypadku musisz skupić się na tokarkach do metalu. Zastanów się, na czym chcesz się skupić w swym warsztacie i określ swój poziom (inne tokarki wybierają majsterkowicze – hobbyści, inne zawodowcy). W podjęciu decyzji o zakupie pomoże ci też lista dodatkowych funkcji i akcesoriów, którymi dysponują poszczególne rodzaje tokarek.
Najważniejsze akcesoria to:
- noże tokarskie, czyli narzędzia tnące posiadające jedno ostrze;
- kły tokarskie – akcesoria podtrzymujące obrabiany element;
- imak – element pozwalający na mocowanie noży tokarskich;
- podtrzymki – części, które ułatwią ci proces obróbki w przypadku pracy z mniej poręcznymi elementami (np. przedmiotami bardzo długimi lub cienkimi);
- uchwyty tokarskie – im wyższa ich jakość, tym lepsze umocowanie przedmiotu poddawanego obróbce.
W przypadku tokarek CNC ważne będą też takie cechy sterowania, jak:
- łatwość programowania;
- przejrzysty podgląd, który pozwoli ci kontrolować wszystkie etapy obróbki;
- proste zarządzanie narzędziami.
Wybierając takie narzędzie, zwróć też uwagę na końcówki robocze i dodatkowy osprzęt. Im więcej takich dodatków, tym bardziej wszechstronnym i uniwersalnym wsparciem stanie się tokarka.
Gdy uda ci się sprecyzować swoje potrzeby i znajdziesz kilka modeli tokarek odpowiadających twoim oczekiwaniom, pora na ostateczny werdykt. W podjęciu decyzji pomogą ci porady specjalistów oraz opinie innych użytkowników. Znajdziesz je zarówno w specjalistycznej prasie, jak i na forach internetowych. Poczytaj też komentarze umieszczane pod produktami w sklepach internetowych. Dzięki nim możesz zdobyć sporo informacji, które ułatwią ci podjęcie ostatecznej decyzji.
Przykłady modeli tokarek
Czym wyróżniają się najpopularniejsze modele tokarek? Jakie rozwiązania będą najlepsze w twoim przypadku? Oto kilka przykładów, które mogą ci pomóc w zakupach.
PROMA SM-350D Minitokarka z odczytem cyfrowym 25951936
Dzięki niej zrealizujesz proste projekty, a jednocześnie zdobędziesz cenne doświadczenie w prosty i bezpieczny sposób.
Dowiedz się więcej
Optimum 3402046 Tokarka TH 3309V (400 V)
To półautomatyczne urządzenie doskonale sprawdza się w mniejszych i średnich przedsiębiorstwach, w których sprawna praca to klucz do sukcesu.
Dowiedz się więcej
Mimo prostej budowy i łatwej obsługi zaskakuje precyzyjną obróbką metali.
Dowiedz się więcej
Tokarka do metalu Holzmann ED 300FD
Wysoka precyzja, pełna automatyzacja – takie cechy sprawiają, że to zaawansowane narzędzie pozwala zwiększać produkcję bez ponoszenia dodatkowych kosztów.
Dowiedz się więcej
Tokarka Holzmann ED 1500INDIG80
Tokarka przemysłowa z wyjmowanym mostkiem do obróbki większych przedmiotów.
Dowiedz się więcejTrendy i innowacje w tokarkach
Przemysł ciągle się rozwija, a nowe technologie wpływają na wiele dziedzin życia. Dotyczy to również narzędzi. Na przykładzie tokarek widać doskonale, w jaki sposób korzystanie z nowych technologii i sztucznej inteligencji wpływa na produkcję. Wielką nadzieją dla użytkowników tokarek jest CNC – komputerowe sterowanie, które już teraz zaskakuje uniwersalnym charakterem i różnorodnością zastosowań.
Ważnym zjawiskiem jest też korzystanie z innowacyjnych materiałów, dzięki którym tokarki mogą pracować sprawnie przy coraz mniejszym zużyciu prądu. Połączenie wydajności, precyzji i oszczędności to szansa dla wielu przedsiębiorców oraz rewolucja, która może usprawnić pracę w wielu branżach.
Tokarki są ściśle związane z rewolucją przemysłową w XIX wieku. Ewolucja tokarek wpływa na przemysł i sprawia, że fabryki mogą realizować coraz więcej zaawansowanych projektów. Innowacyjne rozwiązania sprawiają, że nowoczesne zakłady przemysłowe wciąż nie mogą się obejść bez tokarek – urządzeń, które w ciągu ostatnich 200 lat przeszły wielką metamorfozę. Bez względu na to, czy będziesz prowadzić amatorski warsztat, czy otworzysz własny zakład, dobra tokarka stanie się jego sercem.